Antik Yunan Demokrasisi ve Modern Demokrasi

Magna Carta, Amerikan Bağımsızlık Bildirgesi, Fransız İnsan ve Yurttaş Hakları Bildirgesi gibi atılımlar sayesinde 20.yüzyılda tamamlanabilen modern demokrasi ile kadınlara ve işçilere de oy hakkı tanınmış, siyaset yalnızca erkeklere özgü bir kavram olmaktan çıkarılmıştır. Günümüz ulus devletlerinde nüfus doğrudan demokrasiye izin vermeyecek derecede çok olduğundan temsili demokrasi uygulanmaktadır. Modern dünyada demokrasi varlığını ancak temsili demokrasi şeklinde sürdürebilir. Bu aynı zamanda bir sorunu da beraberinde getirir, modern demokrasilerde bir seçimden diğerine kadar milletvekilleri denetlenemez. Ayrıca milletvekillerinin göreve geldikten sonra halkı temsil edip etmedikleri de tartışılır. Keza bu durumun karmaşıklığını Türkiye,Romanya ve Rusya gibi ülkelerde açıkça görebilmekteyiz.

Siyasi partiler, modern demokrasinin en önemli ögeleridir. İktidarı ele geçirmek ya da en azından ona ortak olmak amacıyla örgütlenmiş insan grupları siyasi partileri oluşturur. Temsili demokrasiyi gerçekleştirmenin yolu siyasi partilerden geçer. Siyasi partiler toplumun örgütlenmesinin ve görüşlerini dile getirmesinin en etkili aracıdır.

Modern demokrasi, bireysel hak ve özgürlükler olmadan tanımlanamaz hale gelmiştir. Bu nedenle köleliğe yer veren ve kadın haklarını tanımayan Antik Yunan Demokrasisi ile bir tutulamaz. Özetle Atina demokrasisi ile günümüz modern demokrasisini karşılaştıracak olursak her ikisi de halkın egemenliğine dayalı olmasına rağmen çağın getirdiği bazı şartlar altında uygulamalarda ciddi farklılıklar meydana geldiğini görürüz. Atina kent devletinde doğrudan demokrasi uygulanıyorken, günümüzde temsili demokrasi uygulanmaktadır. Köle, kadın ve yabancılara siyasal hak tanımayan antik Yunan demokrasisine karşılık günümüz demokrasisinde kölelik kavramı bulunmadığı gibi reşit olan her bireye, kadın erkek ayrımı yapılmaksızın, siyasal haklar verilmiştir. Kadınlar da tıpkı erkekler gibi seçme ve seçilme hakkına sahiptir. Antik Yunan’da doğrudan demokrasi işlevini sürdürdüğü için her vatandaş kendisini temsil ediyordu oysa modern dünyada siyasi grup ve partiler temsil işlevini üstlenmiştir. Son olarak antik Yunan’da polislerde devlet ve vatandaş iç içe geçmiş iken modern dünyada devlet ve vatandaş birbirinden bağımsız iki olgu olarak karşımıza çıkmaktadır. Bu yönden de iki demokrasi arasında ciddi farklılıklar vardır.

Günümüz ve Antik Yunan demokrasisini karşılaştırırken, polislerin hem coğrafi bakımdan hem de nüfus bakımından modern devletlerle karşılaştırılamayacak kadar küçük birimler olduğunu unutmamak gerekir. Modern demokrasinin, demokrasinin yeniden tanımlanmış ve modern hayata uyarlanmış bir biçimi olduğu gözden kaçırılmamalıdır.